داشتن تغذيهي سالم و متعادل براي اعصاب و روح و جسم مفيد است. هر چه تغذيهي شما سالمتر باشد توجه و دقت بيشتري روي سلامت جسمي و روحيتان خواهيد داشت.
بر كسي پوشيده نيست كه تغذيه تأثير چشمگيري بر خلقيات و احساسات انسان ميگذارد. براي مثال، هنگامي كه مقدار زيادي شكر تصفيهشده (شكر سفيد) مصرف ميكنيد، تا چند ساعت بعد احساس افسردگي و بيحوصلگي ميكنيد. اين افزايش سطح قند خون بر روي تمركز فرد تأثير ميگذارد و متعاقب آن در كار و روابط او خلل وارد ميكند.
پرهيز از خوردن اينگونه مواد به معناي رسيدن به آخر دنيا نيست، بلكه در عوض با خوردن اين مواد مفيد و مغذي علاوه بر داشتن اندامي متناسب، از استرس و اضطراب به دور خواهيد بود.
در ادامه به معرفي غذاهاي مفيد و مضر براي اعصاب و روان مي پردازيم.
خوراكي هاي ضد افسردگي
خوراكي هاي زير مي توانند به شما در درمان افسردگي كمك كنند.
مغزها و دانههاي روغني
مغزها سرشار از منيزيم هستند. زماني كه بدن ما با كمبود منيزيم مواجه باشد سطح انرژي نيز كاهش مييابد. بادام، فندق و دانهها و مغزهاي ديگر ما را از دام خستگي و افسردگي به ويژه افسردگيهاي فصلي ميرهاند. علاوه بر اين، دانهها و مغزها منبع خوب ويتامين B1، B3، B6، B9 و B12 و مواد معدني ميباشند.
اسفناج
اين سبزي مفيد سرشار از ويتامين B6 نيز هست كه در حفظ و كنترل تعادل روحي ما موثر است. از اين گذشته اسفناج منبع خوب منيزيم و مواد معدني است.
موز
موز سرشار از ويتامينهاي A، B، C، E، آهن، كلسيم و روي بوده و علاوه بر اينها سرشار از منيزيم است كه يك عنصر ضد خستگي فوقالعاده محسوب ميشود. همچنين بايد بدانيد كه موز سرشار از تريپتوفان است. براي همين توصيه ميكنيم زماني كه احساس خستگي، كسالت و افسردگي ميكنيد موز بخوريد.
شكلات سياه
شكلات سياه حاوي فنيلاتيلآمين، آنانداميد، تئوبرومين و كافئين است و براي همين هم روي خلق و خوي افراد تأثير ميگذارد. فنيلاتيلآمين و آنانداميد نشاط آور است.
زماني كه ما عاشق ميشويم بدنمان اين عنصر دوم را توليد ميكند. كافئين و تئوبرومين نيز تحريك كنندهي بدن و مغز است. براي اينكه شاد و سرحال باشيد شكلات سياه بخوريد و البته زيادهروي نكنيد. روزانه دو مربع شكلات كافي است.
دل و جگر
اين مواد غذايي سرشار از ويتامين B12 هستند. نتايج پژوهشهاي متعدد نشان ميدهد كه كمبود اين ويتامين امكان افسردگي را بالا ميبرد. دل، قلوه و جگر براي رفع افسردگي موثرند.
پنير پارميسان
پنير پارميسان ميتواند افسردگي و به خصوص افسردگي فصلي را رفع ميكند. در واقع پنير پارميسان سرشار از تريپتوفان است. براي اينكه به طور كامل از خواص ضد افسردگي اين پنير استفاده كنيد كافيست آن را با گلوسيدهاي پيچيدهاي مثل انواع پاستاها و سبزيجات سبز كه سرشار از ويتامين B6 هستند مصرف كنيد.
در اين صورت تريپتوفان با سرعت بيشتري به سروتونين كه ضداسترس است تبديل ميشود.
تخم مرغ
زردهي تخم مرغ سرشار از كولين است. اين مادهي مغذي براي عملكرد خوب مغز و سيستم عصبي ما مفيد است. تخم مرغ همچنين حاوي تريپتوفان است كه هورمون خوش اخلاقي شهرت دارد.
غلات
گلوسيدها نقش مهمي در برنامهي غذايي ما دارند به خاطر اينكه به بدن ما انرژي ميرسانند و ميزان سروتونين كه همانند يك ضدافسردگي طبيعي عمل ميكند را بالا ميبرند.
ماهي
ماهي براي خلق و خوي ما نيز خوب است. ماهيهاي چربي مانند ماهي آزاد، تن، ساردين و غيره حاوي ميزان زيادي امگا 3 هستند؛ و اين اسيدهاي چرب نميگذارند شما در دام افسردگي بيافتيد و دنيا را تيره و تار ببينيد.
غذاهاي استرس زا
عادت هاي خاص غذايي مي تواند سبب ايجاد و يا افزايش استرس در زندگي فرد شود. از جمله اين عادت ها، مصرف كافئين، الكل، قند و گرفتن رژيم هاي سخت لاغري مي تواند باشد.
كافئين
كافئين دستگاه اعصاب مركزي را تحريك مي كند. اين ماده غير از قهوه در چاي، كاكائو، شكلات و بعضي داروها وجود دارد. كافئين از طريق جدار معده و روده ها طي چند دقيقه جذب شده و توسط جريان خون به تمام قسمت هاي بدن مي رسد. كافئين، هورمون هاي استرس را تحريك مي كند و ممكن است منجر به افزايش ضربان قلب و فشار خون گردد.
كافئين و اسيد موجود در قهوه باعث تحريك ديواره معده و روده ها مي گردد. مصرف بيش از حد آن مي تواند سبب برانگيختگي، اضطراب، بيقراري و پريشاني، اختلال در خواب يا سر گيجه شود. نوشيدن ۵ فنجان قهوه يا بيشتر در روز مي تواند اين علائم را ايجاد كند.
قهوه ي فاقد كافئين، جانشين مناسبي است براي افرادي كه از استرس ناشي از مصرف قهوه، رنج مي برند. ساير جانشين هاي مشابه قهوه، از موادي مانند غلات نيم سوخته يا تمام سوخته هستند. آبميوه ها، آب، و چاي رقيق نيز مي توانند جايگزين خوبي براي قهوه باشند.
قند و استرس
اگر چه قند ماده اعتياد آوري نيست، ولي مي تواند به طور بي رويه و مضر مورد استفاده قرار گيرد.
اگر فردي غذاي پر قند و شيرين مصرف نمايد و يك ساعت بعد احساسات ناخوشايند ناشي از سطح پايين قند خون را تجربه كند، ممكن است براي فرو نشاندن احساس گرسنگي، دوباره تمايل به مصرف مواد قندي پيدا كند و روند قبلي تكرار شود. اين سيكل معيوب مصرف زياد قند و بروز علائم پايين بودن قند خون، استرس زا است و شخص را در انجام وظايف و تكاليف روزانه دچار ناتواني مي نمايد.
بدن انسان به تيامين (ويتامين B1) براي فعاليت دستگاه عصبي نياز مبرم دارد. يك رژيم غذايي حاوي تيامين كم مي تواند سبب خستگي، بيقراري، اختلالات رواني و افسردگي گردد. تمام اين علائم و نارسايي ها مي توانند امكان بروز استرس را افزايش دهند.
غذاهاي آرامش دهنده
از جو استفاده كنيد.
جو داراي نشاسته مفيد است و در نتيجه باعث تجمع مواد قندي در خون و به دنبال آن شوك انسوليني نميشود. به علاوه جو منبع خوبي از فيبر محلول است كه در پايين آوردن كلسترول خون نقش مهمي دارد. براي داشتن اثر تسكيندهنده، توصيه ميگردد جو را همراه با مقداري مواد پروتئيني (مانند مغزها و يا دانههاي مفيد) مصرف كنيد.
برنج قهوهاي، غلات خام و حبوبات نيز منابع خوبي از كربوهيدراتها به شمار ميآيند و ميتوانند جايگزين مناسبي براي جو باشند.
ريحان مي تواند مفيد باشد
ريحان منبع خوبي از منيزيم است كه باعث آرامش اعصاب، شل شدن عضلات و راحتي رگهاي خوني ميشود. همچنين در ريحان خواص ضدباكتريايي و ضدالتهابي ديده شده كه براي بهبود افراد مبتلا به ورم مفاصل (آرتريت روماتوئيد) يا التهاب روده مفيد ميباشد.
با مصرف مشتي برگ ريحان به همراه غذا، علاوه بر مزهاي دلپذير، مقدار زيادي آهن، كلسيم، پتاسيم و ويتامين C نيز دريافت خواهيد كرد. گفتني است كه بادرنجبويه و بابونه هم از سبزيهاي معروف در رفع استرس و كاهش اضطراب ميباشند.
استفاده از غذاهاي دريايي
ميگو ممكن است ظاهري كوچك داشته باشد، ولي از نظر ارزش غذايي، مادهاي كامل به حساب ميآيد. اين موجودات دريايي كوچك منابع بسيار خوبي از تريپتوفان و سلنيوم هستند كه براي حفظ آرامش و اعصاب بدن ضروري ميباشند.
همچنين ميگو داراي مقادير مناسبي از اسيدهاي چرب امگا-3 و ويتامينهاي D و B12 ميباشد. آبزيان ديگر مانند ماهي هم همان خواص ميگو را دارند و مصرف ماهي نيز توصيه ميگردد.
چاي
برگهاي چاي حاوي يك اسيدآمينه ضروري براي بدن ميباشند كه با توليد امواج مغزي آلفا سبب كاهش استرس و افزايش آرامش ميشود. چاي سبز نيز كه لقب پادشاه گياهان را به خود اختصاص داده است، خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي- عروقي و سرطان را كاهش ميدهد و از فشار خون بالا جلوگيري ميكند.
ميوه هاي سرشار از ويتامين C
مغز براي تبديل تريپتوفان به سروتونين نيازمند ويتامين C است. در واقع، مغز يك پمپ مخصوص براي ويتامين C دارد و ويتامين C اضافي در خون را به سمت خود ميكشد و نگاه ميدارد.
ميوه كيوي منبع خوبي از ويتامين C است كه مصرف روزانه آن توصيه ميشود. اگر از كيوي خوشتان نميآيد، ميتوانيد ميوههاي ديگر غني از ويتامين C را جايگزين آن كنيد كه مهمترين آنها عبارتند از توتفرنگي، پرتقال و گريپفروت.
نوشيدني هاي آرامش دهنده
چاي سبز
اين نوشيدني حاوي تركيبي آرام بخش به نام theanine است كه اضطراب را كاهش مي دهد .
سنبل الطيب
اين گياه دارويي كه سبب كاهش عصبانيت، اضطراب و بي خوابي مي شود را پيش از خواب با چاي دم كرده و مي نوشند .
آب آلبالو
نتيجه مطالعه پژوهشگران دانشگاه توكيو نشان داد، نوشيدن روزانه نيم ليتر آب آلبالو كيفيت خواب شبانه را افزايش مي دهد و سبب كاهش استرس و فشارهاي عصبي مي شود.
چاي سياه
نتيجه مطالعه دانشمندان بريتانيايي در سال ۲۰۰۷ ميلادي نشان داد، نوشيدن چاي سياه در طول شش هفته سبب كاهش ميزان هورمون كورتيزول و استرس در مردان مي شود.
شير
شير حاوي ماده اي به نام سروتونين است كه سبب بهبود خلق و خو و آرامش مي شود. علاوه بر اين، كلسيم و منيزيم موجود در اين نوشيدني به كاهش فشار خون كمك مي كند. نوشيدن شير گرم آرام بخش است.
آب سبزيجات تازه
نوشيدن روزانه يك فنجان آب سبزيجات – كرفس، كلم پيچ و اسفناج – كه حاوي كلسيم، منيزيم و ويتامين ث است، علاوه بر كاهش فشار خون، ترشح هورمون استرس را كاهش داده و به آرام شدن بدن كمك مي كند.
براي تقويت اعصاب چه بايد كرد؟
مي توانيد از راهكارهاي زير براي تقويت اعصاب بهره ببريد:
- پرتقال بر قدرت اعصاب مي افزايد. سوپ شير نيز براي تقويت اعصاب مفيد است.
- تخمه آفتابگردان براي درمان بيماريهاي عصبي موثر است.
- ترخون، رازيانه، پياز، آلو و لوبياي خشك و سيب زميني باعث تسكين اعصاب مي شود.
- برگ و گل درخت نارنج اختلالات عصبي را تسكين مي دهد.
- شكوفه هاي بهار نارنج، ويتامين p دارد كه اين ويتامين در تقويت اعصاب بسيار موثر است.
- ويتامين موجود در ليموترش، غدد و سلسله اعصاب را تقويت مي كند.
- عسل، سيب و كنجد باعث تقويت اعصاب و مغز مي شوند.
- براي كساني كه زود عصباني مي شوند، دم كرده اسطوخودوس با عسل نافع است.
- امگا ۳ در درمان اختلالات روحي مثل افسردگي موثر است.
- دم كرده گل گاوزبان و سنبل الطيب، خوردن شاهدانه، دارچين، دم كرده گل بهارنارنج و زعفران باعث نشاط و تقويت اعصاب مي شوند.
- خوردن كاهو براي كم خوابي مفيد است. چون خواب كافي باعث آرامش و تقويت اعصاب مي شود.
- فسفر موجود در خرما باعث تقويت اعصاب و جلوگيري از خستگي مي شود.
- خستگي باعث ضعف اعصاب مي شود، يك دوش آبگرم خستگي و كوبيدگي بدنتان را برطرف مي كند.
- كرفس تقويت كننده هاي اعصاب است و حافظه را زياد مي كند و به خاطر داشتن فسفر فراوان در بالا بردن هوش موثر و براي سالخوردگان مفيد است.
- در انجير مقادير قابل توجهي فسفر وجود دارد كه اين ميوه را جز تقويت كننده هاي خوب براي هوش و حافظه قرار مي دهد.
- گل پامچال ضد تشنج و فشارهاي عصبي مي باشد.
- گل بهار نارنج، آرامش بخش و تقويت كننده اعصاب مي باشد.
- گل نسترن سر دردهاي عصبي را درمان مي كند.
*منبع: nabzema.com